برای مشاوره موارد معافیت مالیاتی شرکت ها
برای مشاوره موارد معافیت مالیاتی شرکت ها


پرداخت مالیات از جمله وظایفی است که سازمان امور مالیاتی بر عهده شرکت ها قرار داده است. با این وجود، این سازمان و همچنین قوانین و مقررات مرتبط با پرداخت مالیات، در برخی موارد به منظور ترغیب شرکت ها، اقدام به ارائه معافیت های مالیاتی می نمایند. معافیت مالیاتی به معنای خارج کردن برخی درآمدها یا دارایی ها از شمول پرداخت مالیات، به صورت موقتی یا دائمی می باشد.
یکی از پرسش های رایجی که در این زمینه مطرح می شود؛ آن است که قوانین و موارد معافیت مالیاتی برای شرکت ها شامل چه مواردی می شود و کدام شرکت ها معاف از مالیات می باشد؟ پاسخ به این سوال نیازمند شناخت دقیق جدول انواع معافیت ها و گروهای معاف از مالیات می باشد که همین موضوع، اهمیت آگاهی از جزئیات معافیت مالیاتی شرکت ها را دوچندان می کند.
از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پرداختن به این موضوع که کدام شرکت ها معاف از مالیات می باشد و آیا شهرداری معاف از مالیات است، به این پرسش پاسخ دهیم که آیا وزارتخانه معاف از مالیات است. در انتهای مقاله نیز، به این پرسش پاسخ داده می شود که آیا شرکت ها و موسسات دولتی معاف از مالیات هستند یا خیر.
کدام شرکت ها معاف از مالیات می باشد
پرداخت مالیات یک وظیفه قانونی است که قانونگذار برای تمامی شرکت ها تعیین کرده و انجام آن الزامی می باشد، مگر آن که طبق حکم قانون، اشخاص حقوقی در برخی شرایط از پرداخت تمام یا بخشی از مالیات معاف شده باشند. در این بخش، با هدف آشنایی بیشتر مخاطبان، به شرح قوانین و موارد معافیت مالیاتی مربوط به درآمد شرکت ها و این که کدام شرکت ها معاف از مالیات می باشد؛ می پردازیم.
در پاسخ به این پرسش که کدام شرکت ها معاف از مالیات می باشد، می بایست بیان نمود که بر اساس مصوبه مورخ 21 آذر 1403 مجلس شورای اسلامی، مجموع مشوق ها، نرخ صفر مالیاتی و تخفیفات مربوط به مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی، از محل درآمد مشمول مالیات (سود خالص)، برای اشخاص حقوقی تا سقف هفت هزار میلیارد (۷,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال و برای اشخاص حقیقی تا میزان هفتصد میلیارد (۷۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال قابل اعمال است. همچنین معافیت مالیاتی سالانه برای مشاغل خرد، مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شده است.
برخی از قوانین مربوط به معافیت مالیاتی شرکت ها در قانون مالیات های مستقیم و آیین نامه های آن توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شده اند. بر اساس این قوانین، نخستین مورد از معافیت مالیاتی شرکت ها، ماده ۲ قانون مالیات های مستقیم مصوب سال ۱۳۶۶ است. طبق این ماده، شرکت ها و نهادهای زیر مشمول مالیات نبوده و از معافیت مالیاتی برخوردار می باشند:
وزارتخانه ها و موسسات دولتی؛ (در پاسخ به این پرسش که آیا وزارتخانه ها معاف از مالیات هستند، باید گفت بله؛ کلیه وزارتخانه های دولتی از پرداخت مالیات معاف هستند.)
نهادهایی که بودجه آن ها به وسیله دولت تامین می شود.
شهرداری ها و دهیاری ها.
همچنین بر اساس ماده ۱۳۲ همین قانون، درآمدهای حاصل از فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی که با دریافت پروانه بهره برداری یا انعقاد قرارداد استخراج و فروش از وزارتخانه های مرتبط، فعالیت خود را آغاز کرده اند و همچنین درآمدهای خدماتی بیمارستان ها، هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری این اشخاص، از زمان آغاز بهره برداری یا فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ده سال، با نرخ صفر مشمول مالیات می باشند.
کلیه شرکت ها و واحدهای ایرانگردی و جهانگردی که پیش از اجرای ماده ۱۳۲ قانون مالیات های مستقیم، از مراجع قانونی ذیربط پروانه بهره برداری دریافت کرده باشند، تا شش سال پس از لازم الاجرا شدن این ماده، از پرداخت پنجاه درصد (۵۰%) مالیات بر درآمد ابرازی معاف خواهند بود. لازم به ذکر است که این معافیت شامل درآمد ناشی از اعزام گردشگران به خارج از کشور نمی شود.
طبق آیین نامه این ماده، سرمایه گذاری های انجام شده توسط اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی، معدنی و خدماتی (مانند بیمارستان ها، هتل ها، مراکز اقامتی گردشگری و حمل و نقل) که از ابتدای سال ۱۳۹۵ برای آن ها مجوز یا قرارداد صادر شده باشد، علاوه بر برخورداری از نرخ صفر، از مزایای منطقه ای نیز بهره مند می شوند.
مبالغی که موسسات و شرکت های بیمه بابت بیمه عمر و زندگی به ذی نفعان پرداخت می کنند، از پرداخت مالیات معاف هستند. همچنین، ده درصد از مالیات بر درآمد فروش کالاهایی که در بورس های کالایی معامله می شوند، ده درصد از مالیات شرکت هایی که سهام آن ها در بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شده، و پنج درصد از مالیات شرکت های حاضر در بازارهای خارج از بورس، مشمول معافیت می شود، مشروط بر آن که از فهرست پذیرفته شده ها حذف نشده باشند و تایید سازمان مربوطه را داشته باشند.
مطابق با دستورالعمل سال ۱۳۹۲ در مورد معافیت های مالیاتی شرکت ها و موسسات دانش بنیان، درآمد مشمول مالیات ناشی از فعالیت های تحقیق و توسعه، تولید و تجاری سازی محصولات دانش بنیان، توسط همان شرکت ها به مدت ۱۵ سال از تاریخ صدور مجوز، از پرداخت مالیات بر اساس ماده ۱۰۵ قانون مالیات های مستقیم معاف می باشد.
همچنین شرکت های خارجی که با بهره گیری از ظرفیت واحدهای داخلی ایران اقدام به تولید با برند معتبر نمایند، در صورت صادرات حداقل ۲۰ درصد از تولیدات خود، در دوره همکاری از نرخ صفر مالیاتی بهره مند بوده و پس از آن، برای فروش داخلی از پنجاه درصد (۵۰%) تخفیف مالیات بر درآمد ابرازی برخوردار می شوند.
آیا شهرداری معاف از مالیات است
شهرداری نهادی عمومی و غیردولتی است که ارائه خدمات شهری را با استناد به قوانین و مقررات جاری، در جهت انجام امور عمومی و خدماتی بر عهده دارد. خدماتی مانند پارک ها، سیستم حمل و نقل اتوبوسی، میادین میوه و تره بار و دیگر امکانات شهری به این نهاد مربوط می شوند.
در پاسخ به این سوال که آیا شهرداری معاف از مالیات است، باید به ماده 2 قانون مالیات های مستقیم مراجعه نمود. طبق مفاد این ماده، شهرداری ها و دهیاری ها از پرداخت مالیات های موضوع قانون مالیات های مستقیم معاف شناخته شده اند. بنابراین، در پاسخ به این سوال می توان گفت بله، شهرداری ها از پرداخت مالیات های مستقیم معاف می باشند. در متن ماده 2 قانون مالیات های مستقیم آمده است: «اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات های موضوع این قانون نیستند:
۱ - وزارتخانه ها و موسسات دولتی؛
۲ - نهادهایی که بودجه آن ها از سوی دولت تامین می شود؛
۳ - شهرداری ها و دهیاری ها.
مالیات در مورد سازمان ها و نهادهای وابسته به شهرداری ها که به منظور اجرای وظایف اصلی شهرداری در حوزه امور عمومی، شهری و خدماتی ایجاد شده اند و تمام سرمایه و دارایی آن ها به طور کامل در مالکیت شهرداری قرار دارد، با نرخ صفر محاسبه می شود. لازم به ذکر است که این معافیت تنها شامل مالیات های مستقیم می باشد و به سایر انواع مالیات ها تعمیم داده نمی شود. برای نمونه، شهرداری ها موظف هستند مالیات بر ارزش افزوده درآمد خود را به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت نمایند.
آیا وزارتخانه معاف از مالیات است
در پاسخ به این پرسش که آیا وزارتخانه معاف از مالیات است، می بایست بیان نمود که وزارتخانه ها به عنوان نهادهای دولتی اصلی، طبق قوانین مالیاتی کشور از پرداخت مالیات معاف هستند. این معافیت به دلیل ماهیت دولتی و وظایف حاکمیتی آن ها تعیین شده است تا هزینه ها و فعالیت های اجرایی دولت به شکل بهینه انجام شود و منابع مالی در راستای خدمت رسانی به مردم حفظ گردد. بنابراین، وزارتخانه ها مشمول پرداخت مالیات بر درآمد یا سایر مالیات های مستقیم نمی شوند.
علاوه بر خود وزارتخانه ها، موسسات و سازمان های دولتی وابسته که بودجه شان توسط دولت تامین می شود؛ نیز از پرداخت مالیات معاف هستند. این معافیت باعث می شود که این نهادها بتوانند تمرکز بیشتری روی انجام وظایف و ارائه خدمات عمومی داشته باشند و نیازی به پرداخت مالیات نداشته باشند که ممکن است بار مالی غیرضروری بر آن ها تحمیل کند.
در نتیجه، پاسخ روشن به این سوال که آیا وزارتخانه ها معاف از مالیات هستند، مثبت است. کلیه وزارتخانه های دولتی و سازمان های وابسته به آن ها طبق قانون از پرداخت مالیات معاف بوده و این مسئله در قوانین مالیاتی کشور به صراحت ذکر شده است. این معافیت ها بخشی از سیاست های حمایتی دولت برای حفظ کارایی و پایداری دستگاه های اجرایی به شمار می آید.
آیا شرکت ها و موسسات دولتی معاف از مالیات هستند
در پاسخ به این پرسش که آیا شرکت ها و موسسات دولتی معاف از مالیات هستند، می بایست بیان نمود که موسسات دولتی به طور کلی از پرداخت مالیات معاف هستند. این موضوع در قانون مالیات های مستقیم و به خصوص در ماده ۲ این قانون به صراحت بیان شده است. مطابق این ماده، وزارتخانه ها و موسسات دولتی به عنوان بخش هایی از دولت که بودجه و منابع مالی آن ها توسط دولت تامین می شود، از پرداخت مالیات معاف شده اند. این معافیت با هدف تسهیل انجام امور و وظایف حاکمیتی دولت و جلوگیری از تحمیل هزینه های مالیاتی اضافی به بخش های دولتی اعمال می شود.
معافیت مالیاتی موسسات دولتی باعث می شود که این نهادها بتوانند با تمرکز بیشتر بر ارائه خدمات عمومی و اجرای پروژه های دولتی، به بهبود کارایی و کیفیت خدمات خود بپردازند. از آنجا که درآمد و فعالیت های این شرکت ها و موسسات عمدتا در جهت تامین منافع عمومی و مدیریت امور کشور است، دریافت مالیات از آن ها می توانست مانعی در مسیر انجام وظایفشان باشد. بنابراین، قانونگذار با این معافیت حمایت ویژه ای از بخش دولتی انجام داده است.
در نتیجه، مطابق ماده ۲ قانون مالیات های مستقیم، موسسات دولتی مشمول پرداخت مالیات نمی باشند و از معافیت مالیاتی برخوردارند. این معافیت یکی از موارد مهم و پایه ای در نظام مالیاتی کشور است که نقش بسزایی در حفظ توازن مالی و اجرایی دولت دارد و اجرای آن موجب تقویت زیرساخت های دولتی و تسهیل مدیریت منابع عمومی می شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد موارد معافیت مالیاتی شرکت ها در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون موارد معافیت مالیاتی شرکت ها پاسخ دهند.
پاسخ مشاور: بله. شهرداری معاف از مالیات است