برای مشاوره مجازات جرم فرار مالیاتی
برای مشاوره مجازات جرم فرار مالیاتی

دریافت مالیات یکی از اصلی ترین منابع درآمد دولت به شمار می رود و عدم پرداخت آن نه تنها خسارت مالی قابل توجهی به دولت وارد می کند بلکه پیامدهایی چون گسترش فاصله طبقاتی، رشد نرخ تورم و افزایش فساد مالی را در کشور به دنبال دارد. به همین دلیل قانون گذار برای این جرم ضمانت اجراهای سنگینی را تعیین کرده است. از آنجا که جرم فرار مالیاتی از مهم ترین و رایج ترین جرائم اقتصادی محسوب می شود و این تخلف مجازات هایی مانند حبس و پرداخت جریمه نقدی را در پی دارد، آشنایی با جرم فرار مالیاتی، مستند قانونی آن، شیوه های مقابله، و پیامدهای ناشی از این جرم برای همه افراد به ویژه مودیان مالیاتی بسیار ضروری است.
بر همین اساس، در این مقاله ابتدا به این پرسش پاسخ داده می شود که آیا پرداخت نکردن مالیات زندان دارد. سپس، مرور زمان جرم فرار مالیاتی و اینکه پرداخت نکردن مالیات چه عواقبی دارد؛ مورد بررسی قرار خواهد گرفت. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص با ما همراه باشید.
آیا پرداخت نکردن مالیات زندان دارد
یکی از پرسش های مهم در زمینه ضمانت اجرای جرم فرار مالیاتی این است که آیا پرداخت نکردن مالیات زندان دارد؟ در پاسخ به این سوال که آیا نپرداختن مالیات باعث حبس می شود باید گفت قانون گذار مطابق با مستند قانونی برای اشخاص حقیقی که مرتکب جرم فرار مالیاتی می شوند، مجازات هایی در سطح درجه 6 تعیین کرده است.
در میان مجازات های جرم درجه 6، موردی همچون حبس از شش ماه تا دو سال نیز دیده می شود که قاضی می تواند بر اساس تشخیص خود، مرتکب جرم فرار مالیاتی را به مجازات حبس محکوم نماید. طبق ماده 19 قانون مجازات اسلامی، مجازات جرم درجه 6 شامل موارد زیر است:
حبس بیش از شش ماه تا دو سال
پرداخت جزای نقدی از بیش از شصت میلیون ریال تا دویست و چهل میلیون ریال
شلاق بین سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه و در جرائم منافی عفت تا نود و نه ضربه
محروم شدن از حقوق اجتماعی برای مدتی بیش از شش ماه تا پنج سال
انتشار حکم قطعی در رسانه های عمومی
ممنوعیت انجام یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی توسط اشخاص حقوقی تا حداکثر پنج سال
ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه شرکت برای اشخاص حقوقی تا مدت پنج سال
ممنوعیت از صدور برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی تا حداکثر پنج سال
به طور کلی مجازات حبس مطابق با مستند قانونی برای اشخاص حقوقی قابل اجرا نیست و بر اساس ماده 275 قانون مالیات های مستقیم، مجازات اشخاص حقوقی مرتکب جرم فرار مالیاتی شامل ممنوعیت از انجام برخی فعالیت های شغلی یا صدور اسناد تجاری برای مدتی بین شش ماه تا دو سال خواهد بود.
مرور زمان جرم فرار مالیاتی
به طور کلی، مرور زمان به مدت مشخصی گفته می شود که پس از پایان آن، بسته به مورد، طرح شکایت علیه متهم، پیگیری پرونده، صدور رای و اجرای مجازات دیگر امکان پذیر نخواهد بود. با این حال طبق قانون، برخی از جرائم از شمول مرور زمان خارج هستند. بنابراین در این بخش از مقاله، درباره مرور زمان جرم فرار مالیاتی توضیح داده شده و به این پرسش پاسخ داده می شود که آیا جرم فرار مالیاتی شامل مرور زمان می شود یا خیر؟
بر اساس بند ب ماده 109 قانون مجازات اسلامی، جرائم اقتصادی مانند کلاهبرداری و جرائم مندرج در تبصره ماده (36) این قانون، با رعایت مبلغ تعیین شده در همان ماده، مشمول مرور زمان برای تعقیب، صدور حکم یا اجرای مجازات نمی شوند. یکی از جرائم ذکر شده در تبصره ماده 36، جرائم مرتبط با مالیات است.
با توجه به مفاد مواد یادشده، می توان نتیجه گرفت که اگر مبلغ جرم فرار مالیاتی (که از مصادیق جرائم مالیاتی محسوب می شود) تا سقف 100 میلیون تومان باشد، مشمول مرور زمان در مرحله تعقیب و اجرای حکم خواهد بود. در این صورت، اگر پنج سال از زمان ارتکاب جرم بگذرد، دیگر امکان تعقیب، صدور رای و اجرای مجازات وجود نخواهد داشت؛ اما در صورتی که مبلغ جرم فرار مالیاتی بیش از 100 میلیون تومان باشد، این جرم مشمول مرور زمان نخواهد شد و در هر شرایطی تعقیب، صدور و اجرای حکم نسبت به مرتکب انجام می شود.
پرداخت نکردن مالیات چه عواقبی دارد
در پاسخ به این سوال که اگر مالیات پرداخت نکنیم چه اتفاقی می افتد و پرداخت نکردن مالیات چه عواقبی دارد، باید مطابق با مستند قانونی گفت که نپرداختن مالیات عواقبی از جمله محاسبه مالیات به صورت علی الراس، حبس و جریمه نقدی، ممنوع الخروج شدن، از دست دادن بخشودگی ها و معافیت های مالیاتی، ابطال اسناد انتقال صوری و در نهایت اعمال مجازات های اداری را به دنبال دارد. در ادامه هر یک از این موارد به تفکیک توضیح داده شده است.
مالیات علی الراس: به طور معمول درآمد مودیان بر اساس اظهارنامه های تسلیمی آنان محاسبه می شود، اما اگر مودی در زمان مقرر، ترازنامه یا حساب سود و زیان خود را به اداره مالیات ارائه ندهد یا مدارک و مستندات مورد نیاز ممیز را در اختیار او قرار ندهد، و یا مدارک ارائه شده قابل بررسی نباشد، در آن صورت اداره امور مالیاتی موظف است درآمد مودی را به صورت علی الراس محاسبه و تعیین نماید.
حبس و جریمه: قانون گذار در قانون مالیات های مستقیم، برای مرتکبان جرم فرار مالیاتی ضمانت اجراهایی مانند حبس و پرداخت جریمه تعیین کرده است که بسته به نوع تخلف و مبلغ فرار مالیاتی متفاوت است.
ممنوع الخروج شدن: طبق ماده 202 قانون مالیات های مستقیم، وزارت امور اقتصادی و دارایی یا سازمان امور مالیاتی کشور می تواند از خروج افرادی که دارای بدهی قطعی مالیاتی بیش از میزان تعیین شده هستند، از کشور جلوگیری نماید.
محرومیت از بخشودگی ها و معافیت های مالیاتی: قانون مالیات های مستقیم در موارد متعددی برای مودیان خوش حساب بخشودگی و معافیت هایی در نظر گرفته است، اما افرادی که مرتکب جرم فرار مالیاتی می شوند، از این مزایای قانونی محروم خواهند بود.
مجازات های اداری: چنانچه فرد مرتکب جرم فرار مالیاتی از کارکنان نهادهای دولتی، شرکت های وابسته یا وزارتخانه ها باشد، علاوه بر مجازات کیفری، با مجازات های اداری نیز مواجه خواهد شد. این مجازات ها شامل موارد زیر است:
اشخاصی که موظف به تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی هستند.
اشخاص حقیقی یا حقوقی که در داخل کشور فعالیت اقتصادی دارند.
افرادی که خارج از ایران اقامت دارند ولی درآمد یا فعالیت آن ها از طریق ایران انجام می شود.
اشخاص غیر ایرانی که در ایران فعالیت اقتصادی داشته و کسب درآمد می کنند.
ابطال اسناد انتقال صوری: یکی از روش های متداول جرم فرار مالیاتی آن است که شخص دارایی های خود را به نام بستگان یا دیگران منتقل می کند تا از پرداخت مالیات فرار کند. در چنین شرایطی، سازمان امور مالیاتی کشور می تواند با مراجعه به مراجع قضایی، نسبت به ابطال این اسناد اقدام نماید.
همچنین ماده 275 قانون مالیات های مستقیم، مجازات انواع شرکت ها در جرم فرار مالیاتی را ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی و یا ممنوعیت از صدور برخی اسناد تجاری به مدت شش ماه تا دو سال تعیین کرده است. بر اساس تبصره این ماده، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی مانع از مسئولیت کیفری اشخاص حقیقی مرتکب جرم نخواهد بود.
علاوه بر موارد یادشده، طبق ماده 277 قانون مالیات های مستقیم، مرتکب جرم فرار مالیاتی علاوه بر الزام به پرداخت اصل مالیات و جریمه های قانونی، موظف است تمام خسارات و زیان های وارد شده به دولت را نیز بر اساس حکم مراجع قضایی جبران نماید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مجازات جرم فرار مالیاتی در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از مجازات جرم فرار مالیاتی پاسخ دهند.

پاسخ مشاور: قانون گذار برای اشخاص حقیقی مرتکب جرم فرار مالیاتی، مجازات های درجه 6 در نظر گرفته است که در میان مجازات های جرم درجه 6، شش ماه تا دو سال حبس نیز در نظر گرفته شده است که توضیحات بیشتر در متن مقاله بیان شده است.