برای مشاوره نحوه دریافت دیه حادثه ناشی از کار
برای مشاوره نحوه دریافت دیه حادثه ناشی از کار
حادثه ناشی از کار به رویدادی اطلاق می شود که در حین انجام وظایف شغلی یا به دلیل آن رخ می دهد و منجر به صدمات جسمی، روانی یا حتی فوت کارگر می گردد. این حوادث می توانند ناشی از عوامل مختلفی مانند عدم رعایت ایمنی، نقص تجهیزات یا خطای انسانی باشند. با وجود قوانین متعدد در زمینه حمایت از کارگران، بسیاری از افراد از حقوق خود در مواجهه با حوادث ناشی از کار بی اطلاع هستند.
این ناآگاهی می تواند به دریافت نکردن دیه حادثه ناشی از کار، عدم دریافت غرامت مناسب، تاخیر در رسیدگی به پرونده ها یا حتی محرومیت از مزایای بیمه ای منجر شود. بنابراین، شناخت دقیق تعهدات قانونی کارفرما و حقوق کارگر در این زمینه، همچنین، اطلاع از نحوه دریافت دیه حادثه ناشی از کار، از اهمیت بالایی برخوردار است.
لذا در مقاله حاضر، حادثه ناشی از کار، انواع آن، پوشش بیمه تامین اجتماعی در حادثه ناشی از کار، مسئول پرداخت دیه ناشی از حادثه حین کار، همچنین نحوه محاسبه دیه و ارش حوادث ناشی از کار، مورد بررسی قرار گرفته، درباره نحوه مطالبه دیه حادثه ناشی از کار از سوی کارگر، مهلت پرداخت دیه و مبلغ آن در ماه حرام، توضیح داده شده و پس از ارائه نمونه دادخواست مطالبه دیه حوادث ناشی از کار، در خصوص قواعد مربوط به تکلیف کارگران بدون بیمه و اتباع خارجی در زمان وقوع حادثه ناشی از کار، صحبت گردیده است.
حادثه ناشی از کار چیست
قبل از توضیح درباره نحوه دریافت دیه حادثه ناشی از کار در قرارداد کار، ضروری است بررسی گردد، حادثه ناشی از کار چیست. حادثه ناشی از کار به رویدادی گفته می شود که در حین انجام وظایف شغلی یا به دلیل آن رخ می دهد و منجر به آسیب جسمی، روانی یا فوت کارگر می شود. بر اساس ماده ۶۰ قانون تامین اجتماعی؛
"حادثه ناشی از کار حادثه ای است که در حین انجام وظیفه یا به سبب آن در کارگاه یا خارج از آن اتفاق می افتد." این تعریف شامل مواردی مانند سقوط از ارتفاع، برق گرفتگی، تماس با مواد شیمیایی یا حتی حوادث در مسیر رفت و برگشت به کارگاه (در صورت اثبات ارتباط با کار) می شود.
برای تشخیص حادثه ناشی از کار، باید میان آسیب و فعالیت شغلی، رابطه مستقیم وجود داشته باشد. به عنوان مثال، اگر کارگری در حین کار در کارگاه و جابه جایی بار سنگین دچار کمردرد شود، این آسیب مشمول تعریف قانونی است. در مقابل، بیماری های مزمن ناشی از کار (مانند بیماری های ریوی در معدن کاران) نیز تحت پوشش قوانین مشابه قرار می گیرند. نکته کلیدی در این تعریف، وجود رابطه سببیت بین کار و حادثه است. به عبارت دیگر، باید ثابت شود که آسیب وارده مستقیما ناشی از فعالیت شغلی بوده است.
انواع حادثه ناشی از کار
در توضیح انواع حادثه ناشی از کار باید گفت، حوادث ناشی از کار انواع مختلفی دارند که می توان آن ها را بر اساس محل وقوع، نوع فعالیت و شرایط وقوع، دسته بندی کرد. این حوادث می توانند در محل کار، حین انجام ماموریت های کاری، در مسیر رفت و برگشت از محل کار یا حتی هنگام انجام وظایف صنفی رخ دهند. شایع ترین انواع حوادث ناشی از کار در انواع شرکت ها و کارگاه ها، شامل سقوط از ارتفاع، برق گرفتگی، آتش سوزی، محبوس یا غرق شدن و مسمومیت است. در ادامه، در این خصوص، توضیحات بیشتری ارائه خواهد شد.
حادثه در کارگاه: این نوع حوادث در حین انجام کار در محل کارگاه یا موسسات وابسته رخ می دهد. کارگاه ها، ساختمان ها و محوطه های اطراف آن نیز مشمول این دسته هستند.
حادثه در حین ماموریت: اگر کارگر به دستور کارفرما، به ماموریتی اعزام شود و در حین انجام آن دچار حادثه گردد، این حادثه، ناشی از کار محسوب می شود.
حادثه در مسیر رفت و برگشت: حوادثی که در مسیر معمول رفت و برگشت بین محل سکونت و محل کار رخ می دهند، در صورتی که مسیر متعارف باشد، جزو حوادث ناشی از کار هستند.
حادثه حین انجام وظایف صنفی: حوادثی که برای اعضای مجامع یا هیات های صنفی در حین انجام وظایف مرتبط با این مجامع رخ دهد، نیز در این دسته قرار می گیرد.
حادثه حین کمک به مصدوم: اگر کارگری هنگام کمک به یک فرد مصدوم در محل کار دچار حادثه شود، این حادثه، ناشی از کار تلقی می گردد.
برخی حوادث به دلایل خاصی مشمول قانون کار نمی شوند، نظیر خودآزاری؛ حوادثی که به طور عمدی توسط خود فرد ایجاد شده باشد، مصرف مواد مخدر یا الکل؛ حوادثی که در اثر مصرف مواد مخدر، الکل یا روان گردان رخ می دهند، تخلف از مقررات ایمنی؛ اگر حادثه ای به دلیل بی توجهی فرد به مقررات ایمنی رخ دهد، ممکن است مشمول حمایت های قانونی نباشد، بلایای طبیعی؛ حوادث ناشی از بلایای طبیعی مانند زلزله یا سیل، در صورتی که شرایط خاصی نداشته باشد، ممکن است تحت پوشش بیمه نباشند.
شناخت انواع حوادث ناشی از کار به کارگران و کارفرمایان کمک می کند تا علاوه بر آگاهی از حقوق و تعهدات قانونی خود، اقدامات پیشگیرانه موثری برای کاهش وقوع این حوادث انجام دهند. در ادامه، در خصوص پوشش بیمه تامین اجتماعی در حادثه ناشی از کار، توضیح داده خواهد شد.
پوشش بیمه تامین اجتماعی در حادثه ناشی از کار
پوشش بیمه تامین اجتماعی در حادثه ناشی از کار، یکی از مهم ترین حمایت های قانونی برای کارگران محسوب می شود. بر اساس مقررات موجود، سازمان تامین اجتماعی موظف است در صورت بروز حادثه ناشی از کار، هزینه های درمانی، غرامت دستمزد ایام بیماری و مستمری ناشی از کاهش توانایی کار را به بیمه شدگان پرداخت کند. این حمایت ها طبق ماده ۶۲ قانون تامین اجتماعی، شامل موارد زیر می شود:
هزینه‌های درمانی: کلیه هزینه های پزشکی، بستری، دارویی و توانبخشی تا زمان بهبودی کامل کارگر را در بر می گیرد.
غرامت دستمزد: پرداخت ۶۶ درصد از میانگین دستمزد روزانه کارگر، از اولین روزی که به دلیل حادثه یا بیماری حرفه ای قادر به کار نباشد، آغاز می شود. در صورتی که عدم توانایی کار به دلیل بیماری غیرحرفه ای باشد و کارگر بستری نشود، پرداخت از روز چهارم شروع خواهد شد.
مستمری نقص عضو: در صورت بروز کاهش توانایی دائم برای کار، مستمری مادام العمر به فرد تعلق می‌گیرد. شرایط پرداخت غرامت دستمزد به شرح زیر است:
پرداخت غرامت دستمزد از نخستین روز ناتوانی کارگر آغاز شده و تا زمانی که وی به تشخیص سازمان تامین اجتماعی قادر به بازگشت به کار نباشد، ادامه می یابد. در صورتی که بیمه شده دارای همسر، فرزند یا والدین تحت تکفل باشد، غرامت، معادل سه چهارم آخرین مزد یا حقوق اداره کار (حقوق روزانه) او پرداخت می شود.
چنانچه بیمه شده، افراد تحت تکفل نداشته باشد، غرامت، معادل دو سوم آخرین مزد یا حقوق روزانه وی خواهد بود، اما اگر کارگر به هزینه سازمان بستری شود، این مبلغ به یک دوم آخرین مزد، کاهش می یابد. در مواردی که بیمه شده برای درمان به شهر دیگری اعزام شود و درمان به صورت سرپایی انجام گیرد، علاوه بر غرامت دستمزد، معادل صد درصد غرامت روزانه بابت هزینه اقامت پرداخت خواهد شد.
در صورت نیاز به همراه بیمار، طبق نظر پزشک معالج، هزینه های سفر به همراه ۵۰ درصد حقوق روزانه بیمه شده به همراه وی پرداخت می شود. این پوشش های بیمه ای نقشی حیاتی در حمایت از کارگران آسیب دیده ایفا نموده و تضمین می کنند که کارگران در دوران ناتوانی مالی ناشی از حادثه، دغدغه های معیشتی کمتری داشته باشند.
پرداخت دیه ناشی از حادثه حین کار بر عهده کیست
اینکه پرداخت دیه ناشی از حادثه حین کار بر عهده کیست، پرسش اغلب کارگران و کارفرمایان و شرکت ها است. در پاسخ به این پرسش باید گفت، مسئولیت پرداخت دیه ناشی از حادثه حین کار بسته به شرایط مختلف می تواند بر عهده کارفرما، بیمه تامین اجتماعی یا حتی شخص ثالث باشد.
در واقع، در حوادث ناشی از کار، اگر کارگر مقصر اصلی نباشد و اثبات گردد، کارفرما مقررات ایمنی و حفاظت فنی را رعایت نکرده، کارفرما موظف به پرداخت دیه به کارگر مصدوم یا خانواده او در صورت فوت است. با این حال، اگر کارفرما برای کارگران خود بیمه مسئولیت مدنی در برابر حوادث ناشی از کار تهیه کرده باشد، شرکت بیمه، مسئول پرداخت دیه خواهد بود. در غیر این صورت، کارفرما باید شخصا دیه را پرداخت کند.
در مواردی که حادثه ناشی از قصور مستقیم کارگر باشد و کارفرما تمامی مقررات ایمنی را رعایت کرده باشد، ممکن است کارفرما از پرداخت دیه معاف شود، اما در هر صورت، سازمان تامین اجتماعی صرف نظر از مقصر بودن یا نبودن کارفرما، وظیفه دارد هزینه های درمانی و مستمری های قانونی را پرداخت کند و در صورت اثبات تقصیر کارفرما، این هزینه ها را از او مطالبه نماید. (مستفاد از ماده 50 قانون تامین اجتماعی)
در مواردی که حادثه به دلیل تقصیر شخص ثالثی رخ دهد، مثلا یک پیمانکار مستقل، مسئولیت پرداخت دیه می تواند بر عهده آن شخص باشد. بنابراین، بررسی دقیق علت حادثه و مستندات قانونی برای تعیین مسئولیت، ضروری است. از آنجا که در اغلب موارد، تصور می گردد، کارفرما مسئول صد در صد پرداخت دیه است، باید اندکی در خصوص مسئولیت کیفری کارفرما، توضیح داده شود.
مسئولیت کیفری کارفرما در حوادث ناشی از کار، یکی از مهم‌ترین مباحث حقوق کار است که بر پایه قوانین کار جمهوری اسلامی ایران تدوین شده است. بر اساس این قوانین، کارفرما موظف است تمامی ضوابط و مقررات ایمنی و بهداشتی را در محیط کار رعایت کند و در صورت وقوع حادثه ناشی از قصور در انجام این وظایف، ممکن است با مسئولیت کیفری مواجه شود.
مطابق با ماده 85 قانون کار، کارفرما موظف است "مفاد دستورالعمل هایی که از طریق شورای عالی حفاظت فنی، جهت تامین حفاظت فنی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای جلوگیری از بیماری های حرفه ای و تامین بهداشت کار و کارگر تدوین می شود" را اجرا و رعایت کند. این الزامات به منظور تضمین ایمنی محیط کار و حفاظت از سلامت کارکنان تدوین شده اند.
بر اساس ماده 95 قانون کار، "مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار بر عهده کارفرما یا مسئولین واحدهای مربوطه است. هرگاه به دلیل عدم رعایت این مقررات، حادثه ای رخ دهد، کارفرما یا مسئول مربوطه از نظر کیفری و حقوقی مسئول خواهد بود." این مسئولیت می تواند شامل جرائم غیرعمدی مانند قتل یا جرح ناشی از بی احتیاطی باشد که مجازات هایی مانند حبس، جزای نقدی یا دیه را به همراه دارد.
طبق تبصره 2 ماده 95 قانون کار، در صورتی که کارفرما "وسایل و امکانات لازم برای حفاظت فنی و بهداشت کار را فراهم کرده باشد و کارگر باوجود آموزش های لازم و تذکرات قبلی، بدون رعایت دستورالعمل های ایمنی از این امکانات استفاده نکند، کارفرما مسئولیتی نخواهد داشت." این بند نشان می دهد که مسئولیت کیفری کارفرما مشروط به قصور یا کوتاهی او در انجام وظایف قانونی است.
بر اساس ماده 79 قانون کار، به‌کارگیری افراد کمتر از 15 سال تمام ممنوع است. در صورتی که کارفرما این مقررات را نادیده بگیرد و حادثه ای برای کارگر نوجوان رخ دهد، کارفرما علاوه بر مسئولیت مدنی، با مسئولیت کیفری نیز مواجه خواهد شد و بر اساس قوانین کیفری مربوطه، مجازات می شود.
در مجموع، مسئولیت کیفری کارفرما در حوادث ناشی از کار به رعایت دقیق مقررات ایمنی و بهداشتی بستگی دارد. کارفرما باید محیط کاری ایمن فراهم کرده، آموزش های لازم را ارائه دهد و از اجرای کامل قوانین اطمینان حاصل کند تا در صورت وقوع حوادث، مسئول پرداخت دیه و خسارات قانونی نشود. در ادامه، نحوه محاسبه دیه و ارش و شیوه دریافت دیه ناشی از حادثه کار، بررسی می گردد.
محاسبه دیه و ارش حوادث ناشی از کار
در حوادث ناشی از کار، ممکن است آسیب های جسمی یا حتی فوت کارگر رخ دهد که در این موارد، پرداخت خسارت جانی بر اساس قوانین کیفری و مدنی صورت می گیرد. دو مفهوم مهم در این زمینه، دیه و ارش هستند که در ادامه، تعریف و تفاوت آن ها توضیح داده خواهد شد و نحوه محاسبه دیه و ارش حوادث ناشی از کار، بررسی خواهد گردید.
دیه، مبلغی مالی است که به عنوان جبران خسارت جانی یا بدنی در جرائم غیرعمد، یا در مواردی که امکان اجرای قصاص وجود ندارد، به فرد آسیب دیده یا اولیای دم پرداخت می شود. بر اساس قانون مجازات اسلامی، دیه می تواند برای آسیب های مختلفی چون شکستگی، قطع عضو، جراحات، یا فوت تعیین شود. میزان دیه در قانون مشخص است و بسته به نوع آسیب و زمان حادثه، مبلغ آن تغییر می کند.
ارش، نوعی دیه محسوب می شود، اما برخلاف دیه که میزان آن در قانون به طور دقیق مشخص شده، مبلغ ارش در قوانین شرعی تعیین نشده است. در مواردی که آسیب وارد شده به بدن فرد در قانون، دیه مشخصی نداشته باشد، قاضی بر اساس میزان آسیب، شدت جراحت، مبلغ دیه کامل و نظر کارشناس پزشکی قانونی، مبلغ ارش را تعیین می کند. به همین دلیل، ارش بیشتر در موارد خاص یا آسیب های غیرمعمول کاربرد دارد.
نحوه محاسبه دیه و ارش در حوادث کاری، بدین شرح است: در صورتی که آسیب ناشی از حادثه کار در دسته بندی های قانونی دیه قرار بگیرد (مانند قطع انگشت، شکستگی استخوان یا فوت)، مبلغ مشخصی به عنوان دیه تعیین و پرداخت می شود، اما اگر نوع آسیب و دیه آن در قانون به طور دقیق تعریف نشده باشد، قاضی با توجه به نظرات کارشناسان پزشکی قانونی و شرایط حادثه، مبلغی را تحت عنوان ارش تعیین می کند.
در پاسخ به اینکه دیه حوادث ناشی از کار چقدر است؟ باید گفت، دیه بر اساس نرخ سالانه اعلام شده توسط قوه قضائیه، نوع آسیب و عضو آسیب دیده محاسبه می شود و نمی توان مبلغ مشخصی را به عنوان مبلغ دیه حادثه ناشی از کار، ذکر کرد. شایان ذکر است، ارش نیز برای آسیب هایی که دیه مشخصی ندارند؛ تعیین می شود و میزان آن توسط دادگاه و بر اساس نظر کارشناسان پزشکی قانونی مشخص می گردد. در ادامه، نحوه مطالبه دیه حادثه ناشی از کار از سوی کارگر، بررسی می گردد.
مراحل گرفتن دیه از کارفرما
در توضیح نحوه مطالبه دیه حوادث ناشی از کار از سوی کارگر و مراحل گرفتن دیه از کارفرما باید گفت، برای مطالبه دیه، ابتدا باید شکواییه مربوط به این موضوع تنظیم و همراه مدارک مربوطه، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، تحویل گردد تا ثبت و به دادگاه صالح، ارسال شود. باید دانست، ضروری است که رابطه کارگر و کارفرمایی میان طرفین دعوا ثابت شود. این رابطه می تواند از طریق مدارکی مانند قرارداد کاری، فیش حقوقی، لیست بیمه تامین اجتماعی یا حتی شهادت شهود اثبات گردد.
بدون احراز این رابطه، صدور حکم علیه کارفرما امکان پذیر نیست و دادگاه نمی تواند مسئولیتی برای وی تعیین کند. پس از اثبات رابطه کاری، کارگر باید نشان دهد که حادثه، ناشی از سهل انگاری یا عدم رعایت مقررات ایمنی توسط کارفرما بوده است. گزارش بازرس اداره کار و نظریه کارشناسان رسمی دادگستری، ابزارهایی برای اثبات این موضوع هستند.
مطالبه دیه حوادث ناشی از کار می تواند در دادگاه کیفری یا حقوقی مطرح شود. چراکه بر اساس آرای صادره و موجود در سامانه ملی آرای قضایی، "هرچند دیه، مجازات است اما جنبه مدنی آن ترجیح دارد و برای دریافت آن، دادگاه حقوقی نیز صالح است." در صورتی که دعوا جنبه کیفری داشته باشد، شکایت در دادگاه کیفری پیگیری می شود، اما اگر صرفا برای دریافت دیه باشد، دادگاه حقوقی نیز صالح خواهد بود. معمولا دادگاه محل اقامت کارفرما به عنوان دادگاه صالح شناخته می شود.
پس از وقوع حادثه، بازرس اداره کار به محل مراجعه کرده و دلایل حادثه را بررسی می کند. او میزان تقصیر افراد دخیل را مشخص کرده و گزارشی تهیه می کند که نقشی مهم در تصمیم گیری دادگاه دارد. با این حال، قاضی می تواند به تشخیص خود موضوع را به هیات کارشناسی ارجاع دهد یا حتی برخلاف نظر بازرس، تصمیم بگیرد.
باید دقت داشت، دریافت خسارت از بیمه تامین اجتماعی مانع مطالبه دیه از کارفرما نمی شود، زیرا این دو موضوع حقوقی، مجزا هستند. در صورتی که کارفرما یک شرکت باشد، باید ثابت شود که حادثه ناشی از قصور مدیران شرکت بوده است. همچنین اگر کارفرما تجهیزات ایمنی لازم را در اختیار کارگر قرار داده و او از آن ها استفاده نکرده باشد، کارفرما مسئولیتی در قبال پرداخت دیه نخواهد داشت.
مهلت پرداخت دیه حادثه حین کار
مهلت پرداخت دیه حادثه حین کار، بسته به نوع تقصیر و نحوه وقوع حادثه متفاوت است. بر اساس ماده 488 قانون مجازات اسلامی، اگر حادثه حین کار ناشی از جرم عمدی باشد، مهلت پرداخت دیه یک سال قمری از زمان وقوع حادثه خواهد بود. در این موارد، اگر طرفین توافق دیگری نداشته باشند، کارفرما یا مسئول پرداخت دیه موظف است در این بازه زمانی، دیه را پرداخت کند. عدم پرداخت دیه در این مدت می تواند منجر به پیگیری قضایی و اعمال مجازات های قانونی مانند توقیف اموال یا صدور حکم جلب شود.
در صورتی که حادثه حین کار ناشی از شبه عمد باشد، مانند زمانی که کارفرما یا فرد مسئول، بدون سوء نیت اما به علت بی احتیاطی باعث وقوع حادثه می شود، مهلت پرداخت دیه مطابق ماده 488 قانون مجازات اسلامی، دو سال قمری از زمان وقوع حادثه است. در این حالت، مسئول پرداخت دیه باید طی دو سال، مبلغ دیه را به صورت کامل پرداخت نماید، مگر اینکه توافق دیگری با زیان دیده انجام شده باشد.
اگر حادثه حین کار به علت خطای محض رخ داده باشد، مانند زمانی که حادثه ناشی از عوامل غیرقابل پیش بینی یا بدون دخالت عمدی یا غیرعمدی فردی خاص باشد، مهلت پرداخت دیه سه سال قمری خواهد بود. بر اساس ماده 488 قانون مجازات اسلامی، در این شرایط نیز امکان توافق بر سر مدت پرداخت دیه میان کارگران از یک طرف و شرکت های تجاری و کارفرمایان، از طرف دیگر، وجود دارد و اگر توافقی صورت نگیرد، پرداخت دیه باید طبق همین مهلت قانونی انجام شود.
در نهایت، اگر کارفرما و کارگر یا اولیای دم در مورد مبلغ یا زمان پرداخت دیه به توافق برسند و مدت مشخصی تعیین نکنند، مطابق ماده 491 قانون مجازات اسلامی، مهلت پرداخت دیه، یک سال قمری از زمان توافق خواهد بود. در تمامی موارد، عدم پرداخت دیه در مهلت قانونی می تواند منجر به صدور دستور توقیف اموال یا سایر اقدامات قانونی برای وصول دیه شود.
دیه حادثه حین کار در ماه حرام
وضعیت دیه حادثه حین کار در ماه حرام، مبحثی است که در این تیتر از مقاله، بررسی خواهد شد. با این توضیح که؛ طبق ماده ۵۵۵ قانون مجازات اسلامی، اگر حادثه ای در محیط کار رخ دهد که منجر به فوت کارگر شود و این حادثه و فوت، همزمان در یکی از ماه های حرام (محرم، رجب، ذی قعده و ذی حجه) یا در محدوده حرم مکه اتفاق بیفتند، دیه نفس، تغلیظ می گردد و علاوه بر دیه اصلی (دیه نفس)، یک سوم دیه نیز باید به اولیای دم، پرداخت شود.
به عنوان مثال، اگر در یک حادثه کارگری که در ماه های حرام اتفاق می افتد، کارگر جان خود را از دست بدهد، کارفرما یا مسئول مربوطه باید علاوه بر پرداخت دیه اصلی، یک سوم دیه اضافی را به عنوان تغلیظ دیه پرداخت کند.این حکم در مورد حوادث غیرعمدی نیز اعمال می شود. اما باید دانست، این افزایش دیه فقط در موارد قتل (اعم از عمدی یا غیرعمدی) است و در سایر حوادث و جراحات (مانند آسیب به اعضای بدن) در ماه های حرام، مصداق نداشته و سبب تغلیظ دیه نمی گردد.
مبنای محاسبه ماه های حرام طبق تبصره ماده ۵۵۵ قانون مجازات اسلامی، مغرب شرعی است. یعنی شروع و پایان هر یک از ماه های حرام، از مغرب شرعی آخرین روز ماه قبل، آغاز و تا مغرب شرعی آخرین روز ماه جاری، ادامه می یابد. در ادامه، نمونه دادخواست مطالبه دیه ناشی از حوادث کار، ارائه خواهد شد.
نمونه دادخواست مطالبه دیه حوادث ناشی از کار
مطالبه دیه حوادث ناشی از کار، مستلزم ثبت دادخواست یا شکواییه مربوط به این موضوع است و همین امر، ضرورت تنظیم یک دادخواست یا شکواییه خوب را ایجاد می نماید. با توجه به اینکه یکی از راه های تنظیم دادخواست و شکواییه به بهترین شکل، مطالعه نمونه های موجود است، در باکس دانلود زیر، یک نمونه دادخواست مطالبه دیه حوادث ناشی از کار، ارائه شده است.
- نویسنده: ثبت آشا
- حجم:143 KB
- منبع: ثبت آشا
دادخواست مطالبه و دریافت دیه حادثه ناشی از کار باید شامل مشخصات کارگر و کارفرما، ادله و مدارک موجود، شرح دقیق حادثه، تاریخ وقوع، و درخواست صدور حکم به پرداخت دیه قانونی باشد. در ادامه، تکلیف کارگران بدون بیمه در زمان وقوع حادثه ناشی از کار، بررسی خواهد شد.
تکلیف کارگران بدون بیمه در زمان وقوع حادثه ناشی از کار
با توجه به اینکه برخی کارفرمایان از بیمه نمودن کارگران خود، امتناع می ورزند، این پرسش مطرح می گردد که تکلیف کارگران بدون بیمه در زمان وقوع حادثه ناشی از کار چیست؟ برای پاسخ به این پرسش و بررسی وضعیت حقوقی و قانونی این شرایط، باید ماده 148 قانون کار را مد نظر قرار داد.
ماده 148، مقرر می دارد: "کارفرمایان کارگاه های مشمول این قانون مکلف هستند بر اساس قانون تامین اجتماعی، نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند." بر اساس قانون کار، عدم بیمه نمودن کارگر، تخلف است و این عمل، تاثیری بر بهره مندی کارگر از حقوق پیش بینی شده برای او در قانون کار، نخواهد داشت. بنابراین، باید گفت؛
حتی کارگران فاقد بیمه نیز می توانند با اثبات رابطه کارگری، از مزایای قانونی بهره مند شوند و در صورت مواجه شدن با حوادث ناشی از کار، مراحل قانونی مربوطه برای مطالبه دیه و سایر حقوق قانونی خود را طی کنند. در این موارد، کارفرما شخصا مسئول پرداخت کلیه هزینه ها از جمله دیه، درمان و غرامت است.
تکلیف اتباع خارجی در زمان وقوع حادثه ناشی از کار
در بررسی تکلیف اتباع خارجی در زمان وقوع حادثه ناشی از کار باید گفت، در زمان وقوع حادثه ناشی از کار برای اتباع خارجی، قوانین جمهوری اسلامی ایران، تکالیف و حقوق مشخصی را برای این افراد و کارفرمایان آن ها تعیین می کند. بر اساس قانون کار و مقررات مرتبط، اتباع خارجی در صورت داشتن پروانه کار معتبر، همانند کارگران ایرانی تحت حمایت قانون قرار دارند.
شایان ذکر است، حتی در صورتی که اتباع خارجی به صورت غیرمجاز در کشور مشغول به کار باشند، حقوق اولیه انسانی و حمایت های قانونی از جمله دریافت دیه در صورت وقوع حادثه، برای آن ها محفوظ است. مسئولیت کارفرما در قبال اتباع خارجی در زمان حادثه ناشی از کار به شرح زیر است:
بر اساس قانون کار، "کارفرما یا مسئولان واحدهای موضوع ماده 85 این قانون، موظف هستند کلیه حوادث ناشی از کار را در دفتر ویژه ای که فرم آن از طریق وزارت کار و امور اجتماعی اعلام می گردد، ثبت و مراتب را سریعا به صورت کتبی به اطلاع اداره کار و امور اجتماعی محل برسانند."
در صورت بروز حادثه ناشی از کار، کارفرما موظف است اقدامات لازم برای رسیدگی به وضعیت مصدوم، اعم از ایرانی یا خارجی را انجام دهد. عدم رعایت این تکالیف می تواند موجب مسئولیت قانونی و کیفری کارفرما گردد. در توضیح حق دریافت دیه برای اتباع خارجی در صورت وقوع حادثه ناشی از کار باید گفت؛
بر اساس اصول حقوقی و قوانین جاری، اتباع خارجی حتی در صورت نداشتن مجوز قانونی برای کار، در صورت بروز حادثه ناشی از کار، حق دریافت دیه را دارند. قانون مجازات اسلامی در خصوص پرداخت دیه تفاوتی میان اتباع ایرانی و خارجی قائل نشده است. مبلغ دیه بر اساس نوع آسیب، عضو آسیب دیده و سال و تاریخ وقوع آسیب، تعیین خواهد شد
با توجه به ابهامات موجود، در خصوص وضعیت اتباع خارجی فاقد مجوز کار لازم به ذکر و تاکید دوباره است که؛ گرچه طبق قانون کار به کارگیری اتباع غیرمجاز، تخلف محسوب می شود، اما این تخلف، مانع از بهره مندی از حمایت قانونی در موارد آسیب ناشی از کار نمی گردد. این افراد در صورت وقوع حادثه، مستحق دریافت دیه و سایر حمایت های قانونی هستند. کارفرما نیز علاوه بر پرداخت دیه، ممکن است با جریمه ها و مسئولیت های قانونی مرتبط با اشتغال غیرقانونی اتباع خارجی مواجه شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه دریافت دیه حادثه ناشی از کار در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از نحوه دریافت دیه حادثه ناشی از کار پاسخ دهند.
پاسخ مشاور: مهلت پرداخت دیه حادثه حین کار، بسته به نوع تقصیر و نحوه وقوع حادثه متفاوت است. بر اساس ماده 488 قانون مجازات اسلامی، اگر حادثه حین کار ناشی از جرم عمدی باشد، مهلت پرداخت دیه یک سال قمری از زمان وقوع حادثه خواهد بود. در این موارد، اگر طرفین توافق دیگری نداشته باشند، کارفرما یا مسئول پرداخت دیه موظف است در این بازه زمانی، دیه را پرداخت کند. عدم پرداخت دیه در این مدت می تواند منجر به پیگیری قضایی و اعمال مجازات های قانونی مانند توقیف اموال یا صدور حکم جلب شود.