ثبت مالکیت معنوی

مالکیت معنوی

در دنیای امروز و با پیشرفت روزافزون فناوری، جایگاه مالکیت معنوی در اقتصاد کشورها به تدریج به یک ابزار حیاتی برای پیشرفت اقتصادی تبدیل شده است. در چنین شرایطی، ایجاد یک نظام منسجم و قوانین کارآمد در زمینه مالکیت معنوی، به ضرورتی اجتناب ناپذیر بدل گردیده و کشورها تلاش دارند تا با تصویب قوانین مناسب، از حقوق مالکیت معنوی افراد حمایت نمایند.

در این میان، ممکن است برخی افراد با مفهوم مالکیت معنوی آشنایی نداشته و این سوال برای آن ها مطرح شود که مالکیت معنوی چیست؟ هرچند قانونگذار ایران، تعریف مشخصی برای مالکیت معنوی ارائه نکرده است، اما با استناد به مواد مختلف قانونی، می توان آن را این گونه تعریف کرد: «حقوق مالکیت معنوی، نوعی امتیاز قانونی و غیر مادی است که به شخصیت خالق یک اثر معنوی تعلق دارد و به موجب آن، وی می تواند از حمایت های قانونی برای خود و محصول فکری اش، به صورت همیشگی بهره مند شود.»

به بیان دیگر، مالکیت معنوی به حقوقی اطلاق می شود که در نتیجه آفرینش های فکری در حوزه های مختلف علمی، صنعتی، هنری و ادبی ایجاد شده و به صاحب آن اجازه بهره برداری انحصاری و انتقال آن را می دهد. این حقوق، به موضوعاتی مربوط می شود که زاییده فکر و خلاقیت انسان بوده و ماهیتی غیر ملموس دارند.

در ایران، نخستین قانون مربوط به حمایت از مالکیت معنوی، تحت عنوان «قانون ثبت علامات صنعتی و تجاری» در سال 1304 به تصویب رسید. پس از آن، در سال 1310، «قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات» همراه با آیین نامه اجرایی آن، به مرحله اجرا درآمد. نهایتا، در سال 1386، «قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در حال حاضر، همین قانون به عنوان مبنای حقوقی در کشور مورد استفاده قرار می گیرد.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

ورود به سامانه مالکیت معنوی

در بخش قبل، تعریف مالکیت معنوی ارائه شده و توضیح داده شد که برای ورود به سامانه مالکیت معنوی و استفاده از خدمات آن، متقاضی باید فرم ثبت نام را تکمیل کرده و مراحل ثبت نام را انجام دهد. در این بخش، به منظور آشنایی بیشتر علاقه‌مندان با نحوه ورود به سایت ثبت مالکیت معنوی، به صورت تصویری نحوه ورود به سامانه مالکیت معنوی به آدرس iripo.ssaa.ir توضیح داده شده است.

برای ورود به سایت ثبت مالکیت معنوی، ابتدا شخص باید آدرس سامانه به نشانی iripo.ssaa.ir را در مرورگر وارد نموده و به صفحه اصلی سایت هدایت شود. در صورتی که کاربر پیشتر در سامانه ثبت نام کرده و کارتابل خود را ساخته باشد، باید روی گزینه "ورود اعضا" کلیک نماید.

پس از کلیک روی این گزینه، صفحه‌ای مطابق تصویر زیر برای کاربر باز می‌شود که باید در آن نام کاربری، رمز عبور و کد امنیتی نمایش داده شده را در قسمت‌های مربوطه وارد کرده و سپس گزینه ورود به سامانه را که در پایین و سمت چپ صفحه قرار دارد، انتخاب نماید.

پس از ورود موفق، کاربر به تمامی امکانات سایت دسترسی خواهد داشت و می‌ تواند خدمات مختلف سامانه مالکیت معنوی را متناسب با نیاز خود دریافت کند. به عنوان مثال، متقاضیان قادر خواهند بود مراحل ثبت برند، ثبت اختراع، ثبت طرح صنعتی و ثبت نشان جغرافیایی را از طریق این سامانه انجام دهند.

استعلام مالکیت معنوی

در پاسخ به سوال این که آیا امکان استعلام مالکیت معنوی برای افراد وجود دارد یا خیر، باید گفت که بله. تمامی افراد، اعم از صاحبان حقوق مالکیت معنوی و سایر اشخاص، می‌ توانند از دو روش اقدام به استعلام ثبت مالکیت معنوی نمایند. این دو روش شامل استعلام از سایت مرکز مالکیت معنوی و همچنین استعلام از سایت روزنامه رسمی کشور می‌ باشد.

برای انجام استعلام ثبت مالکیت معنوی از هر دو سایت، لازم است که فرد با نحوه و مراحل استعلام آشنا بوده و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار داشته باشد. به همین منظور، در این بخش، راهنمای تصویری و نحوه استعلام ثبت مالکیت معنوی به صورت کامل ارائه شده است.

برای استعلام ثبت مالکیت معنوی از سایت مرکز مالکیت معنوی، ابتدا باید آدرس این سایت به نشانی ipm.ssaa.ir را در مرورگر وارد کرده و مطابق تصویر زیر، روی گزینه جستجو کلیک کنید.

پس از انتخاب گزینه جستجو، فهرستی مشابه تصویر زیر نمایش داده می‌ شود که برای استعلام انواع مالکیت معنوی باید گزینه مورد نظر خود را از بخش جستجو انتخاب نمایید. در حال حاضر امکان استعلام مالکیت معنوی‌ برای علامت تجاری، طرح صنعتی، اختراع، نشان جغرافیایی و پرونده‌ های تجاری‌ سازی شده در این سامانه وجود دارد.

پس از انتخاب گزینه مربوطه، اطلاعیه‌ ای مانند تصویر زیر نمایش داده می‌ شود که پس از مطالعه آن، باید گزینه "متوجه شدم" را در پایین صفحه انتخاب شود.

در مرحله بعد، برای انجام فرآیند استعلام مالکیت معنوی، لازم است که شخص اطلاعات پایه‌ ای علامت را در فیلدهای مربوط وارد کند و پس از وارد کردن کد امنیتی، روی دکمه جستجو کلیک کند. هرچه اطلاعات دقیق‌ تری وارد شود، نتایج جستجو دقیق‌ تر خواهند بود.

با کلیک روی گزینه جستجو، تمامی انواع مالکیت معنوی ثبت‌ شده در حوزه جستجو شده برای شخص نمایش داده می‌ شود. همچنین، برای استعلام مالکیت معنوی از سایت روزنامه رسمی کشور، ابتدا باید به آدرس rrk.ir مراجعه کرده و مطابق تصویر زیر روی گزینه "آگهی های قانونی" کلیک نمود.

پس از کلیک روی این گزینه، صفحه‌ ای مشابه تصویر زیر باز می‌ شود که در آن با وارد کردن اطلاعات خواسته شده شخص می‌ تواند به استعلام موضوع مورد نظر در حوزه مالکیت معنوی مانند ثبت برند و ثبت علائم تجاری اقدام کند. پر کردن فیلدهای ستاره‌ دار کافی است و وارد کردن سایر اطلاعات فقط برای جستجوی دقیق‌ تر است.

پس از کلیک روی جستجو، فهرست آگهی‌ های مرتبط نمایش داده می‌ شود که شخص می‌ تواند آن‌ ها را بررسی نماید. لازم به ذکر است که مانند سایت مرکز مالکیت معنوی، این سامانه نیز تنها مواردی را نمایش می‌ دهد که مراحل ثبت آن‌ ها کامل شده و آگهی شده باشد. بنابراین، مشاهده موارد مالکیت معنوی که هنوز آگهی آن‌ ها در سایت مرکز مالکیت معنوی ثبت نشده، امکان‌ پذیر نیست.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

ثبت نام در سایت مالکیت معنوی

در بخش‌های قبلی، درباره جزئیات ثبت مالکیت معنوی مانند ماهیت، اداره و سامانه آن توضیحاتی داده شد و بیان گردید که برای ثبت تمامی حقوق مربوط به مالکیت معنوی (مانند ثبت اختراع، طرح صنعتی، علائم تجاری و غیره)، فرد باید ابتدا اظهارنامه مرتبط را در سایت مرکز مالکیت معنوی پر کند. ممکن است بعضی افراد با مراحل و چگونگی این روند آشنا نباشند و سوال کنند که چگونه می‌توان اظهارنامه ثبت مالکیت معنوی را در سایت تکمیل کرد. به همین دلیل در این بخش، مراحل و نحوه ثبت نام در سایت مالکیت معنوی تشریح شده است.

برای ثبت نام در سایت مالکیت معنوی، کاربر باید سایت مرکز مالکیت معنوی به آدرس ipm.ssaa.ir را در مرورگر خود جستجو کند و به صفحه اصلی سایت مطابق تصویر زیر وارد شود. در صورتی که متقاضی قبلا در سامانه ثبت نام نکرده باشد، ابتدا باید در سایت ipm.ssaa.ir ثبت نام کرده و کارتابل ایجاد کند. برای ثبت نام در سامانه ثبت مالکیت معنوی، فرد باید مانند تصویر زیر روی گزینه "ثبت نام متقاضی" کلیک نماید.

پس از انتخاب گزینه ثبت نام متقاضی، صفحه‌ای مشابه تصویر زیر برای داوطلب نمایش داده می‌ شود. در این مرحله، چهار گزینه پیش روی شخص قرار می‌ گیرد که باید متناسب با نوع شخصیت، یکی را انتخاب کند.

بعد از انتخاب نوع شخصیت، داوطلب باید اطلاعات صحیح خود را در فرم‌های مربوط وارد کند و سپس دکمه مرحله بعد را بزند تا به صفحه ثبت اطلاعات اولیه هدایت شود. توجه شود که اطلاعات وارد شده از سازمان‌های ثبت احوال و ثبت اسناد و املاک کشور استعلام می‌ شود و در صورت مغایرت، امکان رفتن به مرحله بعد وجود ندارد.

پس از کلیک روی دکمه مرحله بعد، داوطلب وارد بخش بارگذاری ضمائم می‌ شود. متقاضی باید بر اساس ضمائم خواسته شده، مدارک مورد نیاز را در این بخش بارگذاری کند.

در نهایت، نوبت به تایید حساب کاربری می‌ رسد. در این قسمت، ایمیل و شماره همراه وارد شده در بخش اطلاعات اولیه جهت تایید نمایش داده می‌شود. در صورت صحت اطلاعات، فرد باید گزینه تایید ثبت نام را انتخاب کرده و وارد مرحله بعد شود.

با کلیک بر روی، دکمه تایید ثبت نام، پیغام زیر را بر روی صفحه نمایش داده می شود که لازم است با زدن دکمه بلی، اطلاعات در سیستم ثبت شود.

پس از تایید اطلاعات درج شده، فرم زیر جهت مشاهده، نمایش داده خواهد شد که کاربر می بایست اطلاعات مندرج در آن را با دقت مطالعه نمایید. همچنین در این مرحله، پیامک حاوی اطلاعات کاربری و گذر واژه برای شخص ارسال خواهد شد.

با کلیک بر روی گزینه مشاهده و چاپ اقرار نامه، فرم زیر برای متقاضی نمایش داده می شود که داوطلب می بایست اطلاعات مندرج در آن را به دقت مطالعه نماید و از عدم مغایرت، اطلاعات درج شده با اطلاعات حقیقی خود اطمینان حاصل نماید.

در مرحله آخر نام نویسی، فرد لازم است که به همراه نسخه چاپی اقرار نامه، به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نموده و گواهی امضا دریافت نمایید. سپس فرد، لازم است که از طریق گزینه "تایید حساب کاربری با گواهی امضا" و وارد نمودن اطلاعات درخواستی، حساب کاربری خود را فعال نماید.

پس از ثبت نام در سایت، شخص به امکانات سامانه مرکز مالکیت معنوی دسترسی خواهد یافت. برای ثبت کلیه حقوق مالکیت معنوی (من جمله ثبت اختراع، ثبت علائم تجاری، طرح صنعتی و....)، داوطلب در ابتدا می بایست بر روی گزینه ثبت اظهارنامه مربوطه به آن، که در سمت راست کارتابل شخص قرار گرفته است، کلیک کند که در این قسمت، برای نمونه نحوه ثبت اظهارنامه علائم تجاری ارائه شده است.

پس از انتخاب این گزینه، تعهدنامه ای مطابق تصویر زیر برای کاربر نمایش داده می شود. در این مرحله برای این که فرد وارد مرحله بعد شود، لازم است که تیک گزینه "متن فوق را خوانده و شرایط را قبول دارم" فعال گردد.

در مرحله بعد، نوبت به انتخاب نوع اظهارنامه می رسد. در این بخش، شخص می بایست از میان گزینه های نمایش داده شده، بر روی گزینه ثبت اظهارنامه جدید کلیک نماید.

در قسمت بعدی، می بایست اطلاعات اشخاص مرتبط با ثبت مالکیت معنوی را ذخیره کند. منظور از اشخاص مرتبط با ثبت مالکیت معنوی، افرادی هستند که به نوعی در مالکیت معنوی علامت تجاری، سهم دارند. در این بخش، فرد باید اطلاعات اشخاص اعم از مالک و در صورت لزوم، اطلاعات نماینده شخص حقوقی را وارد کند.

ثبت اطلاعات اشخاص مرتبط با مالکیت معنوی، می بایست توسط داوطلب در فرمی مطابق تصویر زیر وارد گردد. پر کردن تمام فیلدهای قرمز رنگ، اجباری می باشد.

پس از ثبت این اطلاعات، لازم است که مشخصات محصول مورد مالکیت معنوی تعریف شود که شامل توصیف علامت، رنگ مورد استفاده، عنوان علامت ترجمه شده و... می شود. این بخش از مهم ترین مراحل ثبت مالکیت معنوی محسوب می شود، بنابراین باید در پر کردن فیلد های این قسمت، نهایت دقت صورت گیرد. فرد باید موضوع مالکیت معنوی را در این قسمت به نحوی معرفی نماید که هر شخص بتواند بدون مشاهده آن و تنها با خواندن توصیفات، آن را در ذهن تصور نماید.

پس از آن نوبت به ثبت کالا ها و خدمات جدید می رسد. در صورتی که داوطلب در مرحله پیش، گزینه علامت جمعی را فعال نکرده باشد، در این صفحه برای وی چیزی به نمایش در نخواهد آمد.

در مرحله کالا و خدمات، شخص لازم است که متن نمایش داده شده را به دقت مطالعه نموده و تیک تعهدنامه را علامت بزند. 

پس از تایید تعهدنامه، صفحه ای مطابق تصویر زیر برای کاربر نمایش داده می شود که لازم است داوطلب، کالا و یا خدمات مزبور را مطابق مجوز فعالیت خود در قسمت مربوطه وارد نماید. در صورت درج کالا و خدمات متناقص با متن مجوز، درخواست ثبت مالکیت معنوی کاربر با اخطار مواجه شده و این امر، فرآیند ثبت مالکیت معنوی را طولانی تر می نماید.

پس از انتخاب کالا و خدمات موضوع مجوز، فرد بایست بر روی گزینه افزودن کلیک نموده و به این ترتیب لیست کالاها و خدمات بر روی صفحه متقاضی نمایش داده می شود. پس از آن فرد با انتخاب گزینه مرحله بعد، به بخش بعدی راه می یابد. توجه به این نکته ضروری است که هر چه تعداد کالاهای درج شده در این قسمت بیشتر شود، احتمال همانندی و شباهت میان موضوع مورد مالکیت معنوی نیز افزایش می یابد.

مرحله بعدی، مربوط به ادعای حق تقدم می شود. در این بخش، فقط داوطلبانی که علامت خود را در خارج از ایران به ثبت رسانده اند، می توانند از حق تقدم استفاده نمایند. برای استفاده از این حق، فرد لازم است که بر روی گزینه افزودن حق تقدم جدید کلیک نماید.

با کلیک بر روی این گزینه، صفحه ای مطابق تصویر زیر برای کاربر به نمایش در می آید که لازم است اطلاعات شماره اظهارنامه، کشور و تاریخ آن در کادر های مربوطه وارد شده و بر روی گزینه افزودن کلیک شود.

در صورتی که فرد موضوع مورد مالکیت معنوی خود را در خارج از کشور به ثبت نرسانده است، تنها لازم است که بر روی گزینه "ثبت اطلاعات" کلیک کند.

پس از ثبت اطلاعات، کاربر به صفحه، ویرایش اطلاعات و ثبت ضمائم و... هدایت می شود. در این قسمت لازم است که فرد به بارگذاری مدارک یعنی تصویر علامت، کارت بازرگانی و مدارک هویتی بپردازد. در بخش پرداخت هزینه می توان هزینه ثبت مالکیت معنوی را نیز پرداخت نمود.

در انتها نیز در بخش لیست اظهارنامه ها می توان روند پیگیری کار را دنبال نمود.

توجه به این نکته ضروری است که ثبت اظهارنامه مالکیت معنوی، به معنی ثبت موضوع مالکیت معنوی به نام متقاضی نبوده و این درخواست می بایست توسط کارشناس مورد بررسی و تایید قرار گیرد. پس از ثبت درخواست در سامانه، درخواست ثبت مالکیت معنوی ابتدا برای سازمان صمت ارسال شده تا صحت سنجی مدارک صورت گیرد. در صورت تایید اطلاعات، اطلاعات متقاضی به نزد یکی از دفاتر اسناد رسمی فرستاده شده تا مجوز فعالیت توسط دفترخانه نیز مورد تایید قرار گیرد.

پس از تایید تصویر مدارک در دفاتر اسناد رسمی، شخص می بایست با شماره اظهارنامه خود به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده تا رئیس دفتر خانه اصل مجوز فعالیت را نیز مورد تایید قرار دهد. پس از آن، درخواست در کارتابل کارشناسان مربوطه بارگذاری شده و پس از تایید او و امضای رئیس اداره، نوبت به آگهی ثبت مالکیت معنوی در روزنامه می رسد. در انتها نیز با انجام فرآیند آگهی، موضوع مورد مالکیت معنوی به نام متقاضی در سامانه ثبت می شود.

 

مطابق مواد مختلف قانون ثبت اختراعات، طرح‌ های صنعتی و علائم تجاری، متقاضی می تواند تا زمانی که اظهارنامه او ثبت نشده، آن را مسترد کند. همچنین، پس از انتشار آگهی اظهارنامه و تا زمان ثبت مالکیت معنوی، داوطلب از امتیازات و حقوقی برخوردار است که درصورت ثبت برخوردار خواهد بود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر استفاده از امکانات سامانه ثبت مالکیت معنوی در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون استفاده از امکانات سامانه ثبت مالکیت معنوی پاسخ دهند.