مجوز چاپ و نشر کتاب

مجوزهای لازم برای چاپ و نشر کتاب

امروزه با گسترش صنعت چاپ تقاضا برای دریافت مجوزهای لازم برای چاپ و نشر کتاب نیز افزایش یافته است. به طور کلی؛ متقاضیان برای چاپ کتاب به 3 مجوز احتیاج دارند. این مجوزها به نام های شابک، فیپا و مجوز ارشاد شناخته می شوند. شابک یا به عبارتی دیگر شماره استاندارد بین المللی کتاب، مجوزی است که نویسنده یا مترجم با استفاده از کارت ملی خود بایستی از خانه کتاب دریافت کند. شابک کدی 13 رقمی است که منحصر به فرد می باشد و با چاپ مجدد تغییر نمی کند.

یکی دیگر از مجوزهای مورد نیاز برای چاپ کتاب مجوز فیپا می باشد. فیپا خلاصه عبارت فهرست نویسی پیش از انتشار بوده و متقاضیان بایستی آن را از اداره کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی دریافت نمایند. دریافت آن نیز رایگان انجام می گیرد.

در انتها؛ مجوز دیگری که متقاضیان بایستی برای چاپ و نشر کتاب دریافت نمایند، مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا به عبارتی دیگر؛ کارت کتاب می باشد. در این حالت، نسخه ای از کتاب چاپ شده و به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال می گردد. پس از بررسی متن و مطابقت کتاب با شناسنامه، در صورت نبود مشکل، مجوز وزارت ارشاد برای کتاب صادر می شود.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

سامانه مجوز کتاب

نویسندگان و مترجمان برای اینکه بتوانند کتاب های خود را به چاپ برسانند، بایستی مجوزاتی را از سازمان ها و نهادهای مربوطه اخذ نمایند. دریافت مجوزاتی همچون کد شابک، مجوز فیپا و مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هر کتاب الزامی می باشد.

در همین راستا؛ متقاضیان بایستی به سامانه مجوز کتاب را مراجعه کرده و مطابق دستورات آن سامانه ها برای دریافت مجوزات لازم اقدام نمایند. از آنجایی که برای نشر کتاب دریافت سه مجوز الزامی است، در نتیجه هر سه سامانه مورد بررسی قرار می گیرد.

متقاضیان برای دریافت کد شابک می توانند از طریق سامانه ISBN.ir اقدام کنند. همچنین مجوز فیپا مورد نظر را از سامانه کتابخانه ملی به نشانی nlai.ir دریافت می نمایند. در انتها مجوز فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز از سامانه ketab.farhang.gov.ir اخذ می گردد. البته لازم به ذکر است با راه اندازی درگاه ملی مجوزها، اکنون تمامی مجوزات چاپ نشر و کتاب از طریق درگاه ملی مجوزها به آدرس mojavez.ir صادر می شود.

شرایط ثبت نام و صدور مجوز چاپ و نشر کتاب

هر نویسنده و مترجمی به خوبی می داند که نوشتن کتاب به خودی خود کافی نیست و برای چاپ آن داشتن یک سری از مجوزات الزامی است. به همین دلیل؛ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری شابک و کتابخانه ملی به مراجعی برای صدور این مجوزات بدل شده اند. شرایط ثبت نام و صدور مجوز چاپ و نشر کتاب به شرح زیر می باشد:

داشتن تابعیت ایرانی

نداشتن سوء پیشینه

عدم ورشکستگی

داشتن حداقل 25 سال سن

داشتن کارت پایان خدمت (دانشجویان دارای معافیت تحصیلی نیازی به ارائه کارت پایان خدمت ندارند.)

تاییدیه طرح جلد کتاب

با توجه به این شرایط، افرادی که قصد چاپ و نشر کتابی را دارند؛ بایستی ابتدا شرایط مذکور را کسب کرده و سپس ادامه مراحل چاپ را پیگیری کنند. تفاوتی ندارد کتاب مورد نظر نوشته خود نویسنده باشد، یا ترجمه کتاب نویسنده ای دیگر، در هر دو صورت داشتن شرایط مذکور الزامی است.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

مدارک لازم برای صدور مجوز چاپ و نشر کتاب

همانطور که بیان شد؛ افرادی که قصد چاپ و نشر کتابی را داشته باشند، بایستی برای این کار مجوزاتی دریافت کنند. دریافت این مجوزات نیازمند ارائه مدارکی است. به همین دلیل مدارک لازم برای صدور مجوز چاپ و نشر کتاب در ادامه ذکر شده است.

مدارک شناسایی (کارت ملی، شناسنامه و...) 

تکمیل فرم سوابق فرهنگی 

ارائه گواهی عدم سوء پیشینه از اداره ثبت شرکت ها

ارائه استعلام فرهنگی حراست

گواهی ثبت روزنامه رسمی برای افراد حقوقی

نسخه چاپ شده کتاب

تایید طرح روی جلد کتاب

در نتیجه داشتن مجوزاتی همچون کد شابک، مجوز فیپا و مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از الزامات چاپ هر کتاب محسوب می شود. پس از اینکه متقاضیان مدارک مذکور را فراهم کردند؛ می توانند برای دریافت مجوز خود اقدام نمایند.

مراحل و نحوه ثبت نام و تکمیل فرم درخواست مجوز چاپ و نشر کتاب

افرادی که کتاب خود را نوشته اند و قصد انتشار و چاپ آن را دارند، بایستی برای چاپ آن مجوزاتی دریافت کنند. این افراد برای دریافت مجوزات خود، ابتدا باید شرایط لازم را کسب کرده و پس از آن اقدام به آماده سازی مدارک مورد نیاز نمایند. پس از تهیه مدارک، این افراد بایستی مراحل و نحوه ثبت نام و تکمیل فرم درخواست مجوز چاپ و نشر کتاب را طی کنند.

ابتدا متقاضیان باید وارد درگاه ملی مجوزها به نشانی mojavez.ir شوند. پس از آن، شخص در کادر جستجو با نوشتن عبارت "مجوز چاپ و نشر" به مرحله بعدی هدایت خواهند شد.

سپس در لیست مجوزهای موجود، شخص با انتخاب گزینه چاپ و نشر کتاب به صفحه این مجوز وارد می شود.

در این مرحله؛ کاربران باید گزینه گواهی چاپ و انتشار کتاب را انتخاب کنند.

در انتها؛ در صفحه باز شده کلیه اطلاعات مرتبط با این مجوز موجود است. فرد باید پس از مطالعه اطلاعات، در انتهای صفحه بر روی گزینه درخواست مجوز کلیک کرده و مراحل را طی کند.

پس از اینکه متقاضیان با مراجعه به درگاه ملی مجوزهای کشور مطالب و شرایط مربوط به این مجوز را مورد بررسی قرار دادند، نوبت به ثبت درخواست می رسد. پس از ثبت درخواست، کارشناسان مربوطه شرایط و مدارک ارسالی متقاضی را بررسی کرده و در صورت تایید اطلاعات؛ مجوز برای متقاضی صادر می شود.

هزینه اخذ مجوز چاپ و نشر کتاب

نویسندگان و مترجمانی که قصد دریافت مجوزات چاپ و نشر آثار خود را دارند، بایستی در مورد شرایط، مدارک و نحوه دریافت این مجوزات اطلاعاتی را کسب نمایند. علاوه بر این، یکی دیگر از مواردی که مورد توجه متقاضیان می باشد، هزینه اخذ مجوز چاپ و نشر کتاب است.

متقاضیان برای چاپ کتاب خود بایستی هزینه هایی مانند هزینه اخذ مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هزینه شابک، فیپا و مجوز چاپ و نشر کتاب و اعلام وصول را پرداخت نمایند. البته نمی توان برای این هزینه ها مبلغ مشخصی تعیین کرد، زیرا هزینه ها در بازه های زمانی مختلف، تغییر می کند.

لازم به ذکر است هزینه صدور مجوز چاپ کتاب ها در زمینه های مختلفی مانند داستانی، علمی، فرهنگی و... یکسان می باشد. از این رو؛ متقاضیان می توانند با کمک یک ناشر برای دریافت مجوز خود اقدام نمایند، اما بهتر است از کمک ناشران معتبر بهره مند شوند.

مدت زمان اخذ مجوز چاپ کتاب

یکی دیگر از مواردی که مورد توجه متقاضیان چاپ و نشر کتاب قرار دارد، مدت زمان اخذ مجوز چاپ کتاب می باشد. پس از اینکه متقاضیان کد شابک و فیپا را دریافت کردند؛ می توانند برای دریافت مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدام کنند.

البته لازم به ذکر است کارهای اداری و استعلام مجوز صادره از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای چاپ کتاب بر عهده ناشر است و به همین دلیل نیازی نیست نویسنده اقدامی کند. مدت زمان صدور مجوز دقیقا مشخص نیست؛ زیرا ممکن است کتاب نیازمند اصلاح و یا تغییراتی باشد و یا این که موضوع هر کتاب منحصر به فرد و متفاوت از سایر کتب باشد. 

اما به طور کلی؛ صدور این مجوز از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی بازه زمانی 7 تا 30 روز کاری انجام می شود. همچنین صدور مجوز کتبی مانند کتاب های شعر و رمان، با توجه به حجم کتاب، طی بازه زمانی یک تا سه ماه انجام می گیرد.

استعلام مجوز چاپ کتاب

بسیاری از نویسندگان و مترجمان که کتاب هایی از آن ها به چاپ رسیده است، برای اطمینان از چاپ قانونی و اصولی کتاب خود، به استعلام مجوز چاپ کتاب روی می آورند. این روش به متقاضیان کمک می‌ کند تا از ثبت کتاب خود به صورت رسمی و قانونی مطلع شوند.

برای این کار، کافی است ابتدا، متقاضیان به وبسایت کتابخانه ملی ایران که با نشانی اینترنتی nlai.ir در دسترس می باشد؛ مراجعه کنند. سپس در بخش جستجو این وب‌ سایت، شخص باید نام و نام خانوادگی خود را وارد کرده و بر روی گزینه جستجو کلیک کند.

پس از انجام جستجو، تمامی آثاری که با نام متقاضی ثبت و منتشر شده باشد؛ پدیدار می گردد. در نتیجه متقاضیان می توانند اطلاعات جامعی همچون شماره شابک، مشخصات جلد، موضوع کتاب و... را در مورد این آثار به دست آورند. چنانچه کتاب مورد نظر در این لیست موجود نبود، نشان دهنده چاپ غیراصولی کتاب از سوی ناشر است.

واگذاری مجوز چاپ و نشر کتاب

در بخش های پیشین مقاله؛ در مورد مجوزات مورد نیاز برای چاپ و نشر کتاب صحبت شد و طبق بررسی های انجام شده، بیان شد که چاپ کتاب نیازمند دریافت 3 مجوز به نام های شابک، فیپا و مجوز ارشاد می باشد. تمامی کتاب ها برای چاپ بایستی این مجوزات را دارا باشند.

اما یکی از مواردی که مورد توجه متقاضیان می باشد، واگذاری مجوز چاپ و نشر کتاب است. لذا، در این بخش از مقاله به بررسی این موضوع پرداخته شده است. به طور کلی خرید و فروش و واگذاری مجوز چاپ و نشر، ممکن نبوده و غیرمجاز می باشد.

در نتیجه تمامی مسئولیت های چاپ و نشر کتاب با مجوز مربوطه بر عهده مدیر انتشارات قرار دارد. چنانچه استفاده ای غیر مجاز از مجوز شود، مدیر انتشارات مورد پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت. پس، بهتر است متقاضیان به جای خرید مجوز، اقدام به دریافت آن نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سامانه و نحوه اخذ مجوز چاپ و نشر کتاب​​ در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از سامانه و نحوه اخذ مجوز چاپ و نشر کتاب​ پاسخ دهند.