ابطال سفته ضمانت

در چه مواردی می‌ توان سفته را باطل کرد

در بسیاری از موارد، سفته به عنوان ضمانت در روابط کاری (نظیر سفته حسن انجام کاری)، تجاری یا شخصی مورد استفاده قرار می گیرد؛ اما اگر فردی بخواهد سفته ای را که به عنوان ضمانت نزد دیگری قرار داده باطل کند، باید به دلایل و شرایط قانونی توجه داشته باشد. در پاسخ به این پرسش که در چه مواردی می‌ توان سفته را باطل کرد، می بایست بیان نمود که برای ابطال سفته، وجود نقص های شکلی و محتوایی می تواند نقش مهمی ایفا کند. به عنوان مثال، اگر سفته بدون امضا یا مهر صادرکننده باشد، هیچ ارزش قانونی نداشته و از ابتدا باطل محسوب می شود، زیرا امضا نشان دهنده قبول تعهد است. همچنین اگر مبلغ سفته به طور واضح و مشخص (به عدد و حروف) ذکر نشده باشد، این سفته فاقد اعتبار بوده و قابل مطالبه نیست.

از سوی دیگر، تاریخ پرداخت یا سررسید نیز در اعتبار سفته بسیار مهم است. سفته یک سند زماندار است و باید زمان مطالبه وجه در آن نوشته شود. اگر تاریخ درج نشده باشد، در برخی موارد سفته عندالمطالبه محسوب می شود، اما این نقص ممکن است مشکلاتی در زمان مطالبه یا ابطال ایجاد کند. علاوه بر این، هرگونه خط خوردگی، تغییر یا حذف در متن اصلی سفته، به ویژه در بخش های مربوط به مبلغ یا تاریخ، می تواند باعث بی اعتبار شدن سفته شود؛ زیرا چنین مواردی ممکن است زمینه ساز اثبات جعل یا سوءاستفاده باشد.

گاهی سفته از نظر ظاهری کامل است اما به لحاظ ماهیت صدور دچار ایراد است. برای مثال، اگر فرد ثابت کند که بدهی یا تعهد مربوط به سفته را پرداخت کرده، اما دارنده سفته از استرداد آن خودداری می کند، میتواند با ارائه مدارک پرداخت مانند فیش واریز یا رسید بانکی، درخواست ابطال سفته را در دادگاه مطرح کند. همچنین اگر شخص امضاکننده بتواند ثابت کند که سفته را تحت تهدید، اجبار یا اکراه صادر کرده، این سفته فاقد رضایت واقعی بوده و قابل ابطال است. پیام های تهدیدآمیز، شهادت شهود یا حتی گزارش های ثبت شده می تواند برای اثبات این موضوع مورد استفاده قرار گیرد.

یکی دیگر از موارد، سفته هایی است که برای یک تعهد صوری یا غیرواقعی صادر شده اند. اگر اثبات شود که هیچ معامله واقعی در پس صدور سفته وجود نداشته و فقط برای ظاهر یا رفع مسئولیت تنظیم شده است، میتوان از دادگاه درخواست بی اعتباری آن را نمود. همچنین در مواردی که سفته سفید امضا تحویل داده شده باشد و دارنده سفته مبلغی نامعقول یا خارج از توافق در آن وارد کند، امکان طرح شکایت بابت سوءاستفاده و درخواست اصلاح یا ابطال آن وجود دارد.

در سفته های ضمانت کاری نیز همین اصول برقرار است. کارفرما تنها زمانی حق مطالبه وجه سفته را دارد که بتواند ثابت کند کارمند یا کارگر خسارتی وارد کرده یا تعهدات کاری خود را انجام نداده است. صرف نگهداری سفته به معنی اختیار اجرای آن در هر زمان نیست. بنابراین؛ اگر کارفرما بدون دلیل موجه بخواهد سفته ضمانت را اجرا بگذارد، فرد می تواند در مراجع قضایی به این اقدام اعتراض کرده و درخواست ابطال یا بی اعتبار شدن سفته را مطرح کند. 

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

نحوه ابطال سفته ضمانت

ابطال سفته ضمانت زمانی انجام می شود که افراد به دلیل مشکلاتی مانند جعل، اجبار، یا پرداخت دین، قصد بی اعتبار کردن سفته را داشته باشند. نخستین گام در مسیر نحوه ابطال سفته ضمانت، تنظیم دادخواست رسمی تحت عنوان «ابطال سفته» است. در این دادخواست باید مشخصات کامل صادرکننده و دارنده سفته، مبلغ، شماره و تاریخ آن درج شود. بخش مهم دادخواست، بیان دلایل قانونی برای ابطال است؛ دلایلی مانند پرداخت دین، جعل امضا یا تهدید و اجبار در صدور سفته که باید با مدارک معتبر اثبات گردد.

پس از تهیه دادخواست، افراد باید تمام مستندات مرتبط را جمع آوری و ضمیمه پرونده کنند. این مستندات شامل رسیدهای بانکی پرداخت وجه، شهادت شهود، پیامک ها، یا قراردادهایی است که نشان دهد سفته برای ضمانت صادر شده است. در مواردی که ادعای جعل مطرح باشد، ارجاع پرونده به کارشناس رسمی دادگستری برای بررسی اصالت امضا الزامی است. در مرحله بعد، متقاضیان باید از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست خود را در سامانه ثنا یا عدل ایران ثبت و منتظر تعیین زمان جلسه رسیدگی بمانند.

در جلسه دادرسی، قاضی با حضور طرفین مدارک و دلایل را بررسی کرده و در نهایت رای خود را صادر می کند. چنانچه ادعای متقاضی اثبات شود، رای به ابطال و بی اعتباری سفته صادر خواهد شد. لازم است توجه شود که مرجع رسیدگی به درخواست ابطال، بسته به مبلغ سفته متفاوت است؛ به گونه ای که سفته های با مبالغ پایین تر از سقف مقرر در صلاحیت شورای حل اختلاف و مبالغ بالاتر در صلاحیت دادگاه حقوقی قرار دارد. در نتیجه، آگاهی از نحوه طرح دعوا و ارائه مستندات صحیح، نقش مهمی در موفقیت درخواست ابطال سفته ضمانت خواهد داشت. اگر مبلغ سفته تا سقف ۲۰ میلیون تومان باشد، رسیدگی به دعوا در صلاحیت شورای حل اختلاف محل اقامت فردی است که علیه او طرح دعوا شده یا در محل انجام تعهد خواهد بود.؛ اما اگر مبلغ سفته بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، رسیدگی به این نوع دعوا در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی است؛ واحدی که یا در محل زندگی خوانده قرار دارد و یا در محل اجرای تعهد واقع شده است.

نمونه دادخواست ابطال سفته

موضوع ابطال سفته از جمله دعاوی حقوقی مهمی است که در صورت بروز اختلاف میان صادرکننده و دارنده سفته، مطرح می شود. در بسیاری از موارد، افراد برای تضمین انجام کار یا پرداخت بدهی، سفته ای را ارائه می دهند؛ اما پس از انجام تعهد، دارنده از استرداد آن خودداری می کند. در چنین شرایطی، متقاضیان می توانند با مراجعه به دادگاه حقوقی و تنظیم دادخواست رسمی، ابطال سفته را درخواست نمایند. این اقدام باید بر اساس دلایل قانونی و مستندات معتبر صورت گیرد تا دادگاه بتواند به درستی تصمیم گیری کند. در ادامه، به عنوان یک نمونه حقوقی، دادخواست ابطال سفته مطابق با قوانین ایران ارائه می شود:

 

افراد در هنگام تنظیم این دادخواست باید دقت کنند که مستندات خود را به صورت کامل ضمیمه کرده و دلایل خود را به روشنی بیان کنند. همچنین توصیه می شود پیش از ارائه دادخواست، با یک مشاور حقوقی یا وکیل متخصص مشورت شود تا روند رسیدگی تسهیل گردد. در صورت تایید مدارک و صحت ادعا، دادگاه حکم به ابطال سفته صادر کرده و آن سند از درجه اعتبار خارج می شود.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

برای ابطال سفته چه مدارکی لازم است

ابطال سفته یکی از اقدامات حقوقی مهمی است که در صورت بروز اختلاف میان صادرکننده و دارنده سفته انجام می شود. برای انجام این فرآیند، متقاضیان باید با مراجعه به مراجع قضایی، دلایل و مستندات خود را مبنی بر بی اعتباری یا پرداخت وجه سفته ارائه دهند. مدارک مورد نیاز برای این امر باید به گونه ای باشد که بتواند ارتباط میان تعهد، پرداخت یا عدم صحت سفته را به روشنی ثابت کند. در این قسمت، به این پرسش پاسخ داده می شود که برای ابطال سفته چه مدارکی لازم است.

افراد و انواع شرکت ها برای ابطال سفته باید مدارکی از جمله اصل سفته، تصویر کارت ملی و شناسنامه، رسید یا مدرکی دال بر پرداخت وجه، قرارداد یا توافق نامه مرتبط با موضوع تعهد و هرگونه مکاتبه یا سندی که بیانگر سوءاستفاده یا جعل باشد را ارائه دهند. این مدارک باید در زمان ثبت دادخواست ابطال به دادگاه ضمیمه شوند تا قاضی بتواند بر اساس آن ها تصمیم گیری کند.

در نهایت، متقاضیان باید توجه داشته باشند که ارائه مدارک ناقص یا بدون مستند قانونی می تواند روند رسیدگی به پرونده را با تاخیر مواجه کند. داشتن نسخه های معتبر از مدارک و گواهی های رسمی موجب تسریع در اثبات ادعا و صدور رای به نفع فرد خواهد شد. بنابراین، دقت در جمع آوری مستندات و تنظیم صحیح دادخواست از مهم ترین گام های موفقیت در فرآیند ابطال سفته است.

چگونه می توان ضمانت پشت سفته را باطل کرد

ابطال ضمانت پشت سفته از موضوعات مهم در حوزه حقوقی و بانکی به شمار می رود و آگاهی از شرایط و مراحل آن برای افراد ضروری است. در توضیح این امر که چگونه می توان ضمانت پشت سفته را باطل کرد؛ می بایست بیان نمود که در عقد ضمان، توافقی میان ضامن و طلبکار شکل می گیرد که در آن ضامن تعهد می کند؛ بدهی شخص بدهکار را در برابر طلبکار پرداخت نماید. نتیجه طبیعی این عقد آن است که مسئولیت پرداخت بدهی از ذمه بدهکار اصلی به ذمه ضامن منتقل شده و ضامن موظف به پرداخت دین می گردد؛ البته در ضمانت های تجاری ممکن است بدهکار اصلی نیز در کنار ضامن همچنان مسئول پرداخت باقی بماند. با این حال، ضامن می تواند شرط کند که تنها در صورتی بدهی را می پردازد که بدهکار از انجام تعهد خود امتناع کند.

نکته مهم این است که تعلیق اصل عقد ضمان، یعنی مشروط کردن «ضامن شدن» به وقوع یا عدم وقوع یک شرط، موجب بطلان عقد است؛ اما ضامن می تواند اجرای تعهد پرداخت را معلق به عدم پرداخت بدهکار نماید؛ به این معنا که اولویت پرداخت با بدهکار باشد و اگر او پرداخت نکرد، تعهد ضامن فعال شود.

ضمانت در اسناد تجاری مانند سفته نیز امکان پذیر است. در این حالت، ضامن متعهد می شود مبلغ درج شده در سند را در تاریخ معین و مطابق قوانین به دارنده سند بپردازد. ضمانت ممکن است با امضای ضامن در همان سند تجاری انجام شود، یا این که ضمانت در سندی جداگانه تنظیم و ضمیمه سفته گردد، به شرط آن که موضوع و مشخصات سفته در آن ذکر شده باشد.

در خصوص مسئولیت ضامن یا ضامنین در اسناد تجاری باید گفت، مسئولیت آن ها معمولا تضامنی است؛ به این معنا که دارنده سفته اختیار دارد در زمان مطالبه، به انتخاب خود به ضامن، بدهکار اصلی یا هر دو مراجعه کند. در صورت توافق طرفین نیز ممکن است مقرر شود که ابتدا باید از بدهکار اصلی مطالبه شود و تنها در صورت عدم پرداخت وی، ضامن مسئول پرداخت خواهد بود. پس از پرداخت مبلغ سفته توسط ضامن، او حق دارد به بدهکار اصلی مراجعه کرده و آنچه را که به جای وی پرداخته، از او مطالبه نماید. این حق رجوع یکی از آثار طبیعی و قانونی عقد ضمان است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ابطال سفته ضمانت در کانال تلگرام آشاثبت عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی آشاثبت نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون اطلاع از نحوه ابطال سفته ضمانت​ پاسخ دهند.